Göz Hastalıkları Uzmanı-Tıp Tarihi Etiği Uzmanı (Ph.D.)

Refleksoloji, el ve ayaklara belli sistematik tekniklerle elle uygulanan, bedenin belli alanlarında toplanan enerjiyi dağıtarak vücudun kendi kendini tedavi etme yeteneğini harekete geçirme yöntemi olarak tanımlanabilir.

Refleksoloji teorisinde ayakların ve ellerin üzerindeki noktalar ve alanlar spesifik organlara, kemiklere ve vücut sistemlerine karşılık gelir. Ayakların vücudumuzun aynası olduğu prensibinden yola çıkılarak belirginleşen ve uzak doğu geleneksel tıbbının bir parçasını oluşturan refleksoloji masajında ayak tabanında belirli noktalara bası uygulanmaktadır. Ayakta her bir nokta vücutta belli organ ve dokuları temsil eder. Ayaktaki bu noktalara kişinin verdiği tepkilere göre sorunlar tespit edilip onarılmaya çalışılır. Özel el ve parmak teknikleriyle refleks noktalarına uygulanan baskı, stresin azalmasını sağlayarak bedende fizyolojik değişikliklere yol açar, vücut fonksiyonlarının normale dönmesi ile insana rahatlama hissi verir. Buradan anlaşılacağı üzere, refleksoloji, bir tür denge masajıdır ve kişinin kendisini fiziksel, duygusal ve ruhsal olarak iyi hissetmesini sağlar.

Refleksoloji, Modern Tıp yöntemlerinin eşdeğeri değildir. Hastalığı, sistem bozukluğunu, sakatlığı bir çırpıda düzelten bir sihirli değnek değildir, mucize değildir. Tek başına bir tedavi değildir. Nitekim, 2009 yılında Edzard Ernst tarafından yayınlanan, randomize kontrollü çalışmaların gözlemlerinin analiziyle ulaşılan sonuçlara göre yazılan makalede, “Bu zamana kadar ulaşılan en iyi sonuçlara göre, refleksoloji herhangi bir tıbbi durum için etkili bir tedavi ortaya koyamamıştır.” çıkarımı yapılmıştır [Ernst E. Is reflexology an effective intervention? A systematic review of randomised controlled trials. Med J Aust 2009;191(5):263–266]. Bu araştırmanın da ortaya koyduğu gibi, refleksoloji başlı başına bir tedavi yöntemi değildir, ancak, modern tıbbi uygulamalara katkı yapan, destekleyici tedavi usulüdür. Refleksoloji, binlerce yıldan gelen bilgi ve becerinin birikimidir. Bütün yardımcı, tamamlayıcı ve geleneksel tıp yöntemlerini, bu konularda konusunu ciddiye alan, yüksek lisans ve varsa -fitoterapi gibi- doktora programı mezunu olmuş, ilmi öğrenim ve eğitimini tamamlamış, bilim mürekkebi yalamış profesyonellerce uygulanmasını teşvik etmeliyiz. Bununla birlikte bu profesyonellerin de diğer sağlık mensupları gibi etik eğitimi almış olmaları, etik değerlere saygılı, suiistimalden uzak davranmaları en büyük beklentimizdir.

Ayrıca, resmi otorite tarafından da denetlenmelidirler. Aksi takdirde, “şifa aramak”, “çare bulmak” gibi masum bir arayış içinde olan hasta insanlarımızı şarlatanların kucağına itelemiş oluruz. Gerek refleksoloji, gerek diğer tamamlayıcı veya geleneksel tıp yöntemlerinde yönteme karşı veya yöntemi destekleyen öngörüler şüphesiz ki olabilir. Her iki durumda da ön yargılardan kaçınılmalıdır. Bilimsel araştırma ve izleme yöntemleri kullanılmalı, elde edilen sonuçlar ve değerlendirmeler, -bilimselliğin gerektirdiği üzere- dürüstlükle açıklanmalı ve paylaşılmalıdır.
Bu kitabın yazarı Sayın Bilal YALÇINER’den de söz etmek istiyorum. Yalçıner, 2007 yılında Kocaeli Ü. Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Rekreasyon Eğitimi Bölümünden Rekreasyon Terapisti olarak mezun olduktan sonra, Sofya’da National Sofia S. Academy’de 2012 yılında Yüksek Lisansını tamamlamış, USA California University Natural Health Treatments College (Kaliforniya Ü. Doğal Sağlık Tedavileri Koleji)’de “Doğal Sağlık Tedavileri” konusunda Ph. D.-Doktora Eğitimini 2015 yılında tamamlamıştır.

Sayın Bilal YALÇINER’in kitabı, bu konudaki boşluğu doldurma gayretinin bir sonucudur. Alandaki yanlış bilgi ve anlamaların berraklaşmasını sağlayacağını umuyorum. Hem bu konuda merak edilen konulara detaylı cevap niteliğinde bir kitap olarak, hem de tıbba ait diğer özellik ve konuları da özet olarak sunmaya çalışan bilgilendirici bir kitap olarak hizmet vermesi dileğiyle.

Prof. Dr. Kadircan KESKİNBORA, Ph.D.